Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
0,000 km
Stacja kolejowa Jankowa Żagańska
18
2,019 km
Stacja kolejowa Mirostowice Dolne (nie istnieje)
2
4,340 km
Przystanek kolejowy Stawnik (nie istnieje)
5,625 km
Stacja kolejowa Mirostowice Górne (nie istnieje)
3
10,300 km
Przystanek kolejowy Witoszyn Górny (nie istnieje)
3
13,279 km
Stacja kolejowa Wymiarki (nie istnieje)
29
17,717 km
Przystanek kolejowy Straszów (nie istnieje)
1
22,922 km
Stacja kolejowa Przewóz (nieczynna)
18
25,940 km
Przystanek kolejowy Bucze Żagańskie (nie istnieje)
1
29,163 km
Przystanek kolejowy Lipa Łużycka (nie istnieje)
4
31,771 km
Przystanek kolejowy / mijanka Sanice (nie istnieje)
1
32,937 km
Most kolejowy (rz. Nysa Łużycka - Sanice)
4
 
 
 
 
  ID: 5764111

Linia kolejowa nr 380 Jankowa Żagańska - Sanice (- Horka)

LEAG Hanndorf - Priebus / Kleinbahn Horka - Rothenbach - Priebus



Budowa
1895, 1907, 1913, 2016-2019
Status
W budowie
Likwidacja
1945, 1981, 1984, 2005
 
Linię kolejową nr 380 Jankowa Żagańska - Sanice można rozdzielić chronologicznie i funkcjonalnie na dwie części:
a) część północna: z Jankowej Żagańskiej do Przewozu i z Przewozu do Przysieki - zbudowana przez prywatną Kolej Łużycką,
b) część południową: z Horki przez Rothenburg do Przewozu - zbudowaną przez prywatną Kolejkę Horka-Rothenburg-Priebus.

ad a) Spółka Akcyjna Kolej Łużycka (Lausitzer Eisenbahn Aktien Gesselschaft - LEAG) założona w Lubsku 21 marca 1896 r. jako spółka-córka Lokalbahn ...
Linię kolejową nr 380 Jankowa Żagańska - Sanice można rozdzielić chronologicznie i funkcjonalnie na dwie części:
a) część północna: z Jankowej Żagańskiej do Przewozu i z Przewozu do Przysieki - zbudowana przez prywatną Kolej Łużycką,
b) część południową: z Horki przez Rothenburg do Przewozu - zbudowaną przez prywatną Kolejkę Horka-Rothenburg-Priebus.

ad a)
Spółka Akcyjna Kolej Łużycka (Lausitzer Eisenbahn Aktien Gesselschaft - LEAG) założona w Lubsku 21 marca 1896 r. jako spółka-córka Lokalbahn AG z Monachium (LAG). LAG była głównym udziałowcem i w krótkim czasie zbudowała 3 linie normalnotorowe bez połączenia ze sobą:
- pierwszą linią była 23 kilometrowa linia boczna z Jankowej Żagańskiej (stacja na "berlince") do Przewozu, która rozpoczęła kursy 1 października 1895 r. Linię zbudowało LAG, które w kwietniu 1901 roku sprzedało linię LEAG. W kwietniu 1913 r. przedłużono linię przez Potok do Przysieki (7 km), jednak w 1936 r. zamknięto ten odcinek. W Przewozie powstało natomiast 15 grudnia 1907 r. powiązanie z kolejką Horka - Rothenburg - Sanice - Przewóz (HRP)
- drugą linią boczną była 8 kilometrowa linia z Ruszowa do Gozdnicy, którą otwarto 1 grudnia 1896 r.
- trzecia linia z Lubska przez Tuplice (20 km, otwarta 1 października 1897 r.) i dalej do do Muskau (22,8 km, otwarta 15 czerwca 1898 r.) pozwoliła na połączenie systemów kolei LEAG leżących w Prowincji Śląskiej z kolejami w Brandenburgii.
Łączna długość kolei na których operowała LEAG wynosiła zatem od 1901 roku 74,2 km, od 1913 r. 80 km. W Tuplicach - stacji węzłowej na linii Cottbus - Żary, powstały warsztaty spółki LEAG. Spółka planowała budowę kolejnych linii - z Gozdnicy do Przewozu i z Lichtenberg (Przysieka) do Nowych Czapli i Chwaliszowic (powiązanie z linią LEAG z Tuplic) jednak wybuch wojny pokrzyżował te plany. Koleje LEAG były bardzo rentowne i realizowały duże przewozy towarowe. Sieć posiadała aż 54 bocznice do zakładów przemysłowych. Budowa przez LAG kolei na Łużycach przyczyniła się do rozwoju Trzebiela, Gozdnicy, Żarek Wielkich, Wymiarek, Mirostowic. Duże "małe dworce" zbudowano w Tuplicach i Lubsku. W 1935 roku LEAG dysponowała 14 lokomotywami, 1 wagonem motorowym, 21 wagonami osobowymi, 11 wagonami bagażowymi, 233 wagonami towarowymi Po nacjonalizacji LAG w sierpniu 1938 r. (87% akcji objęło Państwo Niemieckie) LEAG została z początkiem 1939 r. włączona w system Kolei Rzeszy (DRG).

Linia Jankowa Żagańska - Przewóz - Przysieka została tak wytyczona by doprowadzić kolej do jak największej ilości zakładów przemysłowych w tej części Łużyc Górnych, gdzie chociażby produkcję szkła prowadzono już od późnego średniowiecza, a kopalnie węgla brunatnego, cegielnie i piaskownie funkcjonowały od II połowy XIX w. Zagęszczenie przystanków i bocznic szlakowych było typowe dla kolei LEAG, których nie obowiązywał reżim kolei pruskich KPEV. Maksymalna prędkość szlakowa to 40 km/h. Ilość par pociągów osobowych na linii nie przekraczała nigdy 4 par (1914 r.). W 1939 r. kursowały już 3 pary pociągów osobowych, w 1944 jedna para dodatkowo z Przewozu do Wymiarek. Pociągi na odcinku Przewóz - Przysieka zawieszono 15 grudnia 1931 r. (G. Guersch). Po wojnie i scaleniu przez PKP dwóch systemów kursowały 2 pary z Jankowej do Sanic, a w ostatnich latach kursowania pociągów relacje osobowe skrócono tylko do Wymiarek. Ruch pasażerski zamknięto 2 czerwca 1984 r., ruch towarowy ok. 1990 r. Na przełomie lat 70/80 wojsko polskie wyremontowało odcinek z Przewozu do Sanic dla zabezpieczenia możliwości szybkiego postawienia zastępczej przeprawy kolejowej przez Nysę Łużycką - jako element planu inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Zachód. Tory nieprzejezdne były już od 2004 r. na odcinku z Mirostowic Górnych do Wymiarek. Aktualnie czynny jest krótki odcinek (1 km) z Jankowej do bazy paliw w Mirostowicach Dolnych. Od 2016 r. prowadzony jest na zlecenie MON remont linii (z likwidacją wszystkich przystanków pośrednich) na odcinku z Jankowej do Przewozu i do składnicy amunicji w Potoku. Remont ma się zakończyć w październiku 2019 r. - wartość zadania to 42,5 mln zł. Zadanie realizuje firma ECO-BAZA z Żagania.

ad b)
W lipcu 1891 r. zawiązał się komitet dla doprowadzenia kolei do Rothenburga, wówczas 52 tysięcznego miasta powiatowego, najdalej na wschód wysuniętego miasta Saksonii, które pominięto podczas budowy linii z Berlina do Görlitz w 1864 r. oraz przy budowie linii z Węglińca do Falkenbergu w 1871 r. W kwietniu 1892 r. hrabia Arnim z Muskau i książe de Talleyrand-Perigord z Żagania złożyli petycję rządowi pruskiemu w sprawie budowy linii z Jankowej Żagańskiej przez Przewóz do Horki. Budowę tej linii powierzono spółce Kolej Łużycka (LEAG), która na odcinku Jankowa - Przewóz otworzyła ją w 1895 r. Władze Rothenburga liczyły na przedłużenie kolei do ich miasta, oferując nawet za darmo grunty, jednak LEAG zarzuciła ten projekt w 1899 r., gdyż bardziej była zainteresowana połączeniem Przewozu z Gozdnicą, lub z Pieńskiem. Wobec takiego obrotu spraw miasto i fabrykanci zawiązali 24 stycznia 1907 r. spółkę Kolejka Horka-Rothenburg-Przewóz (Kleinbahn Horka-Rothenburg-Priebus AG - HRP), co ciekawe - Spółka miała także zabiegać o środki na budowę linii z Żarskiej Wsi przez Pieńsk do Lubania. Dwa dni później (26 stycznia 1907 r.) Spółka HRP otrzymała koncesję i niezwłocznie przystąpiono do budowy. Siedzibą Spółki i zakładem taboru był Rothenburg. W Horce nie przewidziano obsługi parowozów, natomiast w Przewozie (przystanek końcowy Przewóz Południe - bez powiązania ze stacją LEAG) zaplanowano pojedyncze stanowisko dla lokomotywy. Najtrudniejsza inżynieryjnie była budowa podejścia do Nysy Łużyckiej i przeprawa przez rzekę. Linię wybudowała i dostarczyła tabor berlińska spółka Lenz&Co. Linię otwierano dwuetapowo - 15 grudnia 1907 r. otwarto odcinek Horka - Lodenau, 30 grudnia dojeżdżały już pociągi do Sanic, a 17 maja 1908 r. otwarto całą linię. Prędkość szlakowa to 40 km/h. Od początku obsługi przewozów prowadzono dziennie 3 pary pociągów plus 2 pary na odcinku Horka-Rothenburg. W czasie wojny zwiększono o 1 kurs. Standardem były pociągi mieszane - towosy. W 1938 r. tabor kolejki to dwie blisko 30 letnie parowozy-tendrzaki serii T3, 4 wagony osobowe, 2 pocztowo-bagażowe i 25 towarowych. Średnio na pociąg przypadało 23 podróżnych, a dziennie 235 ton towarów, co było bardzo mizernym wynikiem. W 1939 r. zarząd nad kolejką przejęły koleje państwowe, przez co połączono układy torowe w Przewozie. W Horce i Biehain istniała możliwość wpięcia do sieci kolei państwowych. Kres funkcjonowania linii przyniósł 1945 r. W lutym ewakuowano tabor na zachód, na tory kolejki Aschersleben-Schneidlingen-Nienhagener. Wysadzenie mostu w Sanicach (kwiecień) i ciężkie boje o Rothenburg (2A WP) oraz przecięcie linii granicą na Nysie spowodowały że linia straciła jakiekolwiek znaczenie, stąd jej reaktywacja przebiegała powoli, a granicznego mostu nigdy nie odbudowano. Po niemieckiej stronie konieczna była budowa nowego przystanku w Steinbach (przed wojną część Sanic po drugiej stronie Nysy), przystanek prowizorycznie oznaczony w rozkładzie jako "km 15,0" otwarto 18.09.1947 r., a tory w stronę Nysy zostały rozebrane. W 1953 r. wojsko zbudowało z Rothenburga 2 km bocznicę do lotniska wojskowego. Pociągi z Horki do Steinbach kursowały do 1958 r., a ruch pasażerski zamknięto 27 maja 1967 r. W 1970 r. rozebrano 4 km toru na północ od Lodenau. W 1987 r. wojska NRD odbudowały dojście do przeprawy na Nysie Łużyckiej jako zapasowej na wypadek wojny - do 1993 r. tory były przejezdne, dziś tory dochodzą tylko do Rothenburga i nie są uszkodzone mimo braku ruchu. Po polskiej stronie granicy po 1945 r. przedłużono kilometraż linii Jankowa Żagańska - Przewóz do Sanic i granicy. Dewastacja papierni w Buczach (Klein Priebus) w 1945 r. spowodowała zamknięcie bocznicy i przystanku Bucze. Pociągi osobowe do Sanic (2 pary) kursowały do 1981 r. W ostatnim rozkładzie jazdy ważnym do maja 1981 r. kursowała już wyłącznie 1 para w relacji Żagań - Sanice.
[moose - różne źródła gł. P. Dost, G. Guersch, sachsenschiene.net,

Kilometraż stacji (st.), przystanków / ładowni (po./poł.) i bocznic szlakowych (bszl.) na linii nr 380. Kilometraż polski liczony od węzłowej stacji Jankowa Żagańska do granicy państwowej (w nawiasie niemiecki kilometraż liczony od Jankowej do Przewozu (LEAG) i od Horki do Przewozu (Klb HRP). Pogrubieniem zaznaczono stacje węzłowe, kursywą obiekty nieczynne/nieistniejące:
- , Jankowa Żagańska, st., km 0,000
- , Mirostowice Dolne Apexim (Baza Paliw), bszl., km 1,090
- Mirostowice Dolne MZC I, bszl., km 1,690 - pierwsza bocznica zakładów ceramicznych, rozjazd i pozostałości wycięte w 2016 r.
- , Mirostowice Dolne, st., km 2,019
- Mirostowice Dolne MZC II, bszl., km 2,280 - druga bocznica MZC, rozjazd i tor boczny wycięte w 2016 r.
- , Stawnik, poł., km 4,340
- KWB Henryk Mirostowice Górne I, bszl., km 5,270, bocznica ciągnęła się równolegle do toru szlakowego na stacji Mirostowice Grn. i łączyła się z nim po wyjeździe ze stacji
- , Mirostowice Górne, st., km 5,625
- KWB Henryk Mirostowice Górne II, bszl., km 5,780
- Kopalnia Piasku Szklarskiego Lutynka, bszl., km 8,380 - bocznica w pobliżu wiaduktu autostrady - tor boczny z rampą, do której dochodziła 4 km kolej wąskotorowa z piaskowni w Lutynce - dostarczała piasek szklarski do huty szkła w Wymiarkach, kolej wąskotorowa zlikwidowana ok. 1950 r.
- , Witoszyn Górny, poł., km 10,290
- , Wymiarki, st., km 13,279
- , Straszów, st., km 17,717
- , Przewóz, st., km 22,922 (km 26,03)
- Potok Lubuski (Jamnitz-Pattag), po., (km 26,10) - obecnie jest to bocznica wojskowa nr 713 do Bazy Materiałowej Potok
- , Przysieka (Lichtenberg), st., (km 29,90) - przystanek końcowy z ładownią węgla brunatnego z kopalni w Pechern po drugiej stronie Nysy Łużyckiej (kolej linowa), zlikwidowana po 1935 r., po budowie składu amunicji w Potoku
-------------------
- , Priebus Süd (ładownia Przewóz), ład., km 23,170 (km 25,83 HRP)
- Tartak Przewóz, bszl., km 23,250 - bocznica o długości 300 m
- Papiernia Bucze, bszl., km 24,740 (km 24,263) - bocznica o dł. 1700 m z 1916 r., papiernia zniszczona w 1945 r., nie odbudowana, na trasie zachowały się dwa żelbetowe mosty
- , Bucze Żagańskie, poł., km 25,940 (km 23,08)
- Młyn Lipna, bszl., km 28,650 (km 20,35) - bocznica młyna dł. 100 m, do której dochodziła wąskotorówka z młyna oddalonego o ok. 300 m, zlikwidowana w 1945 r.
- , Lipa Łużycka, poł., km 29,163 (km 19,85)
- , Sanice, po.+mij., km 31,771 (km 17,24)
- , granica państwa, km 32,960 / wg in. km 32,937 (km 16,00)
- Steinbach Kr. Niesky, po., (km 14,90) - przystanek powstał w 1947 r. po przecięciu linii przez granicę, początkowo nazywał się "km 15,0", pociągi pasażerskie kursowały do czerwca 1958 r.
- Lodenau, st., 48,0 (km 12,65) - Łodniowa - taką nazwę nadano stacji w 1945 r., przed konferencją w Poczdamie, która ostatecznie uregulowała granicę polsko-niemiecką; w Lodenau utworzono po wojnie bocznicę na lotnisko wojskowe, od 2004 r. tory do Lodenau są nieużytkowane, ale przejezdne
- , Rothenburg, st., (km 7,471) - Czernin n/Nisą - taką nazwę nadano stacji w 1945 r. przed konferencją w Poczdamie; Rothenburg był największą stacją na linii kolejki HRP posiadał murowany dworzec, dwustanowiskową parowozownię i urządzenia do obrządzania i wodowania parowozów; ruch pasażerski zamknięto w latach 60., ruch towarowy prowadzono do 1993 r., ostatni pociąg w 2004 r., obecnie w dawnym dworcu ulokowało się towarzystwo miłośników kolejki HRP
- Nieder-Neundorf, st., (km 5,740)
- Biehain, po., (km 1,985)
- Horka Nord, st., (km 0,000) - początkowa stacja kolejki HRP, "mały dworzec" styczny z linią kolei państwowej Hoyerswerda - Węgliniec
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1905
    komentarze: 0
    Anons reklamowy Mirostowickich Zakładów Ceramicznych z celowym ...
  • Data: 1907
    komentarze: 0
    Stacja Rothenburg była najważniejszą stacją na trasie kolejki ...
  • Data: 1907-12-15
    komentarze: 0
    Pierwszy rozkład kolejki Horka - Rothenburg - Przewóz, jak widać ...
  • Data: 1908-05-15
    komentarze: 0
    Pierwszy rozkład jazdy pociągów Spółki Kolejka Horka - Rothenburg ...
  • Data: 1913-1918
    komentarze: 0
    Przystanek kolejowy w Łętowie (Lichtenberg) - końcowy dla 7 km ...
  • Data: 1925
    komentarze: 0
    Akcja Łużyckiej Spółki Kolejowej (LEAG), która od 1896 r. miała ...
  • Data: 1929
    komentarze: 0
    Akcja spółki Kolejka Horka - Rózbork - Przewóz z 1929 roku. Na ...
  • Data: 2017-09-10
    komentarze: 1
    Linia kolejowa nr 380 na odcinku Przewóz - Bucze. Odcinek od Przewozu ...
  • Data: 2022-06-18
    komentarze: 0
    Przejazd kolejowy (tory linii kolejowej nr 380) przy ulicy Księcia ...

Linia kolejowa nr 380 Jankowa Żagańska - Sanice (- Horka) na innych fotografiach
  • 1925
  • 2013