MENU
Pałac.

Dodał: twajda° - Data: 2015-08-19 09:08:11 - Odsłon: 2534
04 lipca 2015

Data: 2015:07:04 13:48:05   ISO: 100   Ogniskowa: 18 mm   Aparat: NIKON CORPORATION NIKON D3100   Przysłona: f/4.5   Ekspozycja: 10/8000 s  


Dwór, wzniesiony pierwotnie w epoce renesansu w 1543 r., gruntownie przebudowany w poł. XIX w., restaurowany w 1959 r. Poza nielicznymi, pierwotnymi fragmentami zachowała się sklepiona sala na parterze z dekoracją malarską z 1563 r. o motywach roślinnych i heraldycznych.
Najstarsze dzieje wsi sięgają roku około 1300, kiedy to pojawiła się po raz pierwszy z nazwy jako Longlow od nazwiska gniazda rodowego rycerza von Langenhaus. W średniowieczu wieś należała do rodu von Kittlitz i von Seydlitz. W XV w. właścicielami była rodzina von Schaffgotsch, a od roku 1598 von Lest. Z powyższymi rodami należy też łączyć początki istnienia w tym miejscu dworu otoczonego wodną fosą. W roku 1543 Balthasar Schoff zwany Gotsche przebudował dotychczasowy dwór. Monografista historii zespołu dzieli czas formowania się budowli nowożytnej na trzy etapy: początki – lata 40.XVI w., następnie druga połowa stulecia i trzecia faza budowy przypadająca na lata 80. i 90. XVI w. Tak dokładne określenie tak odległych w czasie kolejnych przebudów stało się możliwe dzięki przeprowadzeniu analizy stylistycznej zachowanych elementów oraz dość dobrze zachowanej dokumentacji ikonograficznej. Wspomniany wyżej Balthasar Schoff traktował Czernicę jako swoją główną siedzibę. On był także fundatorem zachowanych malowideł w reprezentacyjnej izbie zwanej czasem mylnie kaplicą. W roku 1622 zamek oblegany był bezskutecznie przez oddziały polskich Lisowczyków, które wysłał cesarz Ferdynand II do walki przeciwko czeskim powstańcom. Pozostałości fosy oraz otwory kluczowe w murach obwodowych świadczą, że zamek miał charakter obronny.
W 1672 roku właściciel Czernicy Oswald von Lest zamordował swojego brata Nikolausa i musiał z tego powodu uciekać do Saksonii. Opis tego zdarzenia w historii zamku i wsi - ''Można tu jeszcze wspomnieć o tragicznym wydarzeniu rodzinnym, które miało miejsce na zamku Langenau. 30 kwietnia 1672 roku Oswald von Lest zadźgał nożem swojego młodszego brata Mikołaja w wyniku kłótni, która wybuchła podczas uczty. Morderca uciekł do Saksonii, ale powrócił po 3 latach, zapłacił kaucję w wysokości 1000 dukatów i został ostatecznie ułaskawiony za wstawiennictwem swojej żony, urodzonej w Reibnitz, po zapłaceniu wysokiej grzywny". [przyp. Tado] Kilka lat po powrocie z Saksonii zmarł pozostawiając po sobie młodą żonę (Oswald v. Lest zmarł w (?) rok 1685 widać na płycie jego epitafium.). Bogata wdowa po Oswaldzie, wyszła za wykształconego, obiecującego młodego szlachcica z Zaręby - Heinricha, Gottloba von Debschitz'a. Niestety był krótko właścicielem Czernicy i Płoszczyny, od 7 lipca 1686 r. (data ślubu) do 24. 02. 1692 r., kiedy to został przeszyty (w pierwszą niedzielę wielkiego postu) mieczem we dworze i na oczach starosty ziemskiego dystryktu złotoryjskiego Carla Siegmunda v. Mauschwitz w Rochowie. Sprawa była głośna swego czasu, choć dane sprawcy były długo wstydliwie przemilczane. Dziś można pisać, że mordercą był odrzucony zalotnik niejaki Ernst Sigismund v. Braun (z Marczowa lub jakiegoś Marciszowa, obecny tam był też jego ojciec v. Braun z Uniegoszczy - tak piszą źródła), któremu z kolei zabrano życie gdzieś w więzieniu w Reitlingen na Węgrzech w 1671 r., albo zginął w potyczce z Turkami. Życie H. G. v. Debschitz'a jest dobrze udokumentowane, choćby w modnych w tamtym czasie drukowanych mowach pogrzebowych i tzw. Lebenslauftach. [przyp. Tado]
Od 1728 roku właścicielem była rodzina von Glaubitz, a od roku 1787 do 1861 rodzina von Förster. W roku 1861 posiadłość nabył radca handlowy Leopold Schöller z Düren, który z kolei przekazał majątek swojej córce, zamężnej z Friedrichem von Klitzing – Schierokau. W wyniku dwóch przebudów najpierw w 1858 i w końcu tego stulecia (data 1900 na szczycie od strony parku) powstał obecny pałac utrzymany w modnym stylu inspirowanym m.in. francuską renesansową architekturą zamkową. Wieżę dobudowano dopiero w roku 1911. Jest to budowla dwukondygnacyjna, wysoko podpiwniczona z narożną wieżą wysuniętą przed mury od strony pn. – zach. Na parterze narożnego ryzalitu znajduje się sala balowa na planie koła z zachowaną dekoracją malarską o formach secesyjnych. Ponadto w obrębie obecnego pałacu, na pierwszej kondygnacji znajduje się wspomniana sala z malarskim wystrojem. Malowidła te powstały w 1563 r. i – mimo pewnych przemalowań spowodowanych konserwacją pod koniec XIX w. – mają dla kultury i sztuki śląskiej ogromne znaczenie. Są one, bowiem nie tylko niezwykle interesującym przejawem śląskiej kultury protestanckiej szlachty, ale mają też duże znaczenie dla badań nad śląskim renesansowym malarstwem świeckim. Treścią polichromii są motywy zwierzęce, roślinne i geometryczne oraz szesnaście herbów należących do właścicieli Czernicy i rodziny. Nad herbami umieszczono wymienioną wyżej datę realizacji. W izbie w rogu znajduje się także kaflowy, zielony renesansowy piec z drugiej połowy XIX w. Powstał on najprawdopodobniej na potrzeby istniejącego wtedy w izbie archiwum dworskiego. Formy kafli zaczerpnięto ze sztuki renesansowej, dlatego dolne ukazują motywy perspektywicznych wnętrz, a górne przedstawiają postacie w arkadowym obramowaniu. Wystroju wnętrz dopełnia sztukateria z XIX w. na stropach parteru i pierwszego piętra. Do pałacu przylega park kształtowany w kilku etapach od połowy XIX w. do okresu międzywojennego włącznie. Jest to dobry przykład założenia krajobrazowego niezwykle popularnego w Kotlinie Jeleniogórskiej. Interesująco przedstawia się jego kompozycja oraz zestaw drzew obcego pochodzenia.

  • /foto/139/139204m.jpg
    1737
  • /foto/8968/8968816m.jpg
    1748
  • /foto/409/409846m.jpg
    1900 - 1904
  • /foto/9797/9797341m.jpg
    1910 - 1912
  • /foto/5209/5209880m.jpg
    1910 - 1915
  • /foto/96/96570m.jpg
    1911 - 1930
  • /foto/96/96573m.jpg
    1911 - 1939
  • /foto/3904/3904965m.jpg
    1915 - 1925
  • /foto/3904/3904966m.jpg
    1915 - 1925
  • /foto/6580/6580056m.jpg
    1920 - 1922
  • /foto/8538/8538747m.jpg
    1920 - 1940
  • /foto/4789/4789536m.jpg
    1925
  • /foto/4192/4192412m.jpg
    1932
  • /foto/85/85153m.jpg
    2000
  • /foto/85/85154m.jpg
    2000
  • /foto/114/114148m.jpg
    2004
  • /foto/121/121975m.jpg
    2004
  • /foto/96/96574m.jpg
    2005
  • /foto/96/96576m.jpg
    2005
  • /foto/96/96578m.jpg
    2005
  • /foto/96/96580m.jpg
    2005
  • /foto/134/134670m.jpg
    2006
  • /foto/134/134910m.jpg
    2006
  • /foto/4094/4094787m.jpg
    2012
  • /foto/5608/5608046m.jpg
    2015
  • /foto/10151/10151153m.jpg
    2022
  • /foto/10151/10151154m.jpg
    2022

twajda°

Poprzednie: Pałac Schaffgotschów w Czernicy Strona Główna Następne: Kościół ewangelicki (ruiny)


górski | 2020-03-03 23:42:05
Ciekawe czy ktoś ma fotkę obrazu, który wisiał w holu za czasów gdy w pałacu był ośrodek szkoleniowy MO? Był to propagandowy malunek - obywatel legitymowany przez dwóch rosłych funkcjonariuszy. Oczywiście obywatel odpowiednio mniejszy, aby dowartościować przybywających na szkolenie. Dzieło znam tylko z opowiadań gdyż nie byłem godzien przestąpić progów obiektu.